List pasterski Biskupa Tarnowskiego na Wielki Post 2008 roku.
Umiłowani, Siostry i Bracia!
Święty Mateusz prowadzi nas w dzisiejszej Ewangelii na Górę Kuszenia, abyśmy towarzyszyli Jezusowi i byli z Nim w godzinie próby (Mt 4,1-11). Nie jesteśmy jednak obojętnymi obserwatorami Jego duchowej walki, lecz uczniami, którzy od swego Mistrza, chcą się uczyć wierności Bogu w obliczu pokus – szatańskich pomysłów na styl i treść ludzkiego życia (Rdz 3,1-7).
Potrzebny jest nam Chrystusowy przykład, gdyż od początków dziejów, człowiek jest naznaczony słabością, którą wykorzystuje Zły Duch, chcąc nas za wszelką cenę i wszelkimi sposobami odwieść od Boga.
Jezus, który zwycięsko wyszedł z ognia prób, objawia nam, iż siła ucznia bierze się z całkowitego otwarcia na Boga. A człowiek staje się otwartym na Boże wezwanie, kiedy żyje nie tylko samym chlebem, lecz każdym słowem, które pochodzi z ust Bożych. Zwycięstwo nad pokusą, a w konsekwencji nad grzechem i Złym Duchem, ma swoje źródło w modlitwie, która jest medytacją nad słowem Bożym, ono zaś określa kierunek wszelkiego myślenia, mówienia i działania.
Chrystus wskazuje również na wartość postu, który przygotowuje poszczącego na spotkanie z Bogiem, podkreśla całkowitą zależność od Niego, wyraża człowieczą pokorę.
Modlitwa i post są ściśle związane z czynieniem pokuty i nawracaniem się do Boga. Wewnętrzna pokuta chrześcijanina może się wyrażać w bardzo zróżnicowanych formach, ale Pismo Święte i Ojcowie Kościoła kładą szczególny nacisk właśnie na modlitwę i post, a także na jałmużnę. Te trzy praktyki pokutne wyrażają nawrócenie w odniesieniu do Boga, do samego siebie oraz do wszystkich innych ludzi (KKK 1434).
Drodzy Diecezjanie!
Trwający rok duszpasterski przeżywamy pod hasłem-wezwaniem: „Bądźmy uczniami Chrystusa”. Hasło to podkreśla społeczny wymiar bycia uczniem Pana, jesteśmy uczniami we wspólnocie Kościoła. Jedną z form kształtowania braterskich i siostrzanych więzi pomiędzy uczennicami i uczniami Jezusa jest jałmużna jako wyraz miłosiernej miłości. Poprzez jałmużnę uczeń Jezusa naśladuje swego Mistrza, który stał się ubogi, aby swym ubóstwem ubogacić każdego człowieka (por. 2 Kor 8,9). Chrystus wydał się w ręce ludzkie jako osobowy Dar Miłości Bożej, Dar największy, ponieważ Bóg nie mógł ofiarować ludziom niczego więcej, jak tylko samego Siebie. Słuchając i naśladując Jezusa możemy nauczyć się, jak z naszego życia czynić całkowity i bezinteresowny dar. „Gdy chrześcijanin ofiaruje bezinteresownie samego siebie, daje świadectwo, że to nie bogactwo materialne dyktuje prawa istnienia, lecz miłość. A zatem tym, co nadaje wartość jałmużnie, jest miłość, która inspiruje różne formy daru, odpowiednio do możliwości i warunków każdego” (Benedykt XVI, Orędzie na Wielki Post 2008).
Jednak nie każdy dar jest jałmużną. Chrystus uczy, że istotną jej cechą jest dyskrecja: „Kiedy więc dajesz jałmużnę, nie trąb przed sobą, jak obłudnicy czynią w synagogach i na ulicach, aby ich ludzie chwalili” (Mt 6,2).
Wiele współczesnych akcji i zbiórek pieniędzy na cele charytatywne, przeprowadzanych w świetle jupiterów i kamer, nie ma nic wspólnego z chrześcijańską jałmużną, gdyż naruszają intymność daru, który powinien pozostać ukryty przed oczyma świata. Chrześcijanin daje jałmużnę wtedy, gdy czyni to dyskretnie i ze względu na Boga, dla Jego chwały, w myśl słów Chrystusa: „Tak niech świeci wasze światło przed ludźmi, aby widzieli wasze dobre czyny i chwalili Ojca waszego, który jest w niebie” (Mt 5,16). Motyw chrześcijańskiego daru jest więc ściśle religijny i tym różni się on od świeckiej filantropii, która niejednokrotnie jest zagrożona pokusą pychy i egocentryzmu.
Siostry i Bracia!
Pod pojęciem jałmużny najczęściej rozumiemy dar w formie materialnej. Może ona jednak przybierać równie wartościowe postacie, których nie da się przeliczyć na wymierną ilość pieniędzy. Nie każdej biedzie ludzkiej, nie każdemu cierpieniu można przecież zaradzić przez dar materialny. Niejednokrotnie potrzebny jest nasz czas, aby odwiedzić chorego; gościnność, aby przyjąć podróżnych, migrantów i ofiary różnych form przemocy. Potrzebna jest odwaga upominania, aby grzeszących zawrócić ze złej drogi; stałość we wierze, aby wątpiącym przyjść z pomocą; pocieszenie ofiarowane dotkniętym cierpieniem; cierpliwość w znoszeniu krzywd; przebaczenie, które staje się zaczynem pokoju i pojednania. Jałmużną, rozumianą w sposób głębszy, może też być modlitwa ofiarowana za żywych, szczególnie wtedy, gdy zawodzą wszelkie inne sposoby pomocy. Formą jałmużny jest również modlitewna pamięć o zmarłych.
Chrześcijańska jałmużna w różnorakiej formie zawsze powinna być „znakiem większego daru, jaki możemy ofiarować innym, głosząc Chrystusa i dając o Nim świadectwo – o Tym, w którego imieniu jest prawdziwe życie” (Orędzie na Wielki Post 2008). Dając innym cząstkę siebie, swojej miłości, naśladujemy naszego Mistrza i Nauczyciela, który w sposób szczególny w czasie Wielkiego Postu objawia nam prawdę, że „człowiek jest dla Boga tak bardzo cenny, że On sam stał się człowiekiem, aby móc współcierpieć z człowiekiem, w sposób rzeczywisty, w ciele i krwi, jak to nam przedstawia opis Męki Jezusa. Stąd w każde cierpienie ludzkie wszedł Ktoś, kto je z nami dzieli i znosi; stąd w każdym cierpieniu jest odtąd obecne con-solatio, pocieszenie przez współcierpiącą miłość Boga, i tak wschodzi gwiazda nadziei” (Spe Salvi 39). Jako uczniowie Pana jesteśmy powołani, by wespół z Chrystusem ożywiać i umacniać nadzieję w ubogich i cierpiących. Jałmużna jest konkretną formą naszego współdziałania z Jezusem, który przyszedł, aby pocieszyć swój lud i wybawić go od wszelkiego zła.
Drodzy Diecezjanie!
Jako Pasterz Kościoła tarnowskiego pragnę Wam wyrazić wdzięczność za Waszą ofiarność; za każdą jałmużnę i wszystkie jej formy. Bóg zapłać Wam za pomoc niesioną dyskretnie w przestrzeni Waszego życia prywatnego – sąsiedzkiego i w ramach rodziny parafialnej. Dziękuję również za ofiary, które składacie w ciągu całego roku w ramach zbiórek organizowanych przez nasz Kościół diecezjalny na potrzeby naszych bracia i sióstr w kraju i za granica.
Jednocześnie pragnę Was zachęcić, abyście nie ustawali w ofiarności, a z nią zawsze łączyli dar samych siebie, dar miłości, dyspozycję woli, aby dalej na miarę możliwości udzielać pomocy. Pamiętajcie, że jałmużna nie jest działaniem tylko w jednym kierunku. Pismo Święte uczy, że dar ofiarowany w skrytości, przynosi duchową radość i pomaga w nawróceniu – miłość bowiem zakrywa wiele grzechów (1 P 4,8). Tych więc, którym ciąży wyrządzone zło, krzywda ludzka, zachęcam, aby właśnie poprzez jałmużnę zbliżali się do Boga. Dzielenie się z ubogimi przygotowuje bowiem do nawrócenia i przyjęcia Bożego przebaczenia.
Bracia i Siostry!
Już dzisiaj – na początku Wielkiego Postu - chciałbym zwrócić uwagę na niektóre potrzeby i cierpienia naszych sióstr i braci, które wymagają pilnej pomocy z naszej strony.
Należąc do wspólnoty kościelnej, która ma za sobą ponad tysiącletnią historię, jesteśmy wezwani, aby nieść pomoc Kościołom misyjnym, borykającym się z biedą, która przybiera nieraz katastrofalny kształt. W ofiarowaniu jałmużny wspólnotom na terenach misyjnych może nam pomóc dzieło „Ad Gentes”( Ku Narodom), którego głównym celem jest wspieranie polskich misjonarzy w wypełnianiu ich misji poprzez finansowanie projektów ewangelizacyjnych, służących lokalnym społecznościom misyjnym. Jałmużna dla młodych Kościołów przez pośrednictwo ogólnopolskiego dzieła „Ad Gentes” jest zbierania od kilku lat w II Niedzielę Wielkiego Postu. Wiadomości, jakie docierają do nas z Afryki niech nas mobilizują do modlitwy o pokój, którego nasi bracia i siostry w Kongo, Kenii i Czadzie potrzebują i pragną jak chleba.
W trwającym okresie liturgicznym możemy przyjść z pomocą także chrześcijanom w Ziemi Świętej, którzy cierpią prześladowanie z wielu stron, a nierzadko są zmuszani do opuszczenia swojej ojczyzny i szukania schronienia na emigracji. Ofiary na potrzeby Kościoła w Ziemi Świętej możemy złożyć nawiedzając w Wielką Sobotę Boży Grób.
W okresie wielkanocnym, 31 marca, będziemy obchodzić uroczystość Zwiastowania Pańskiego – Dzień Życia. Możemy wówczas podjąć adopcję na odległość, która wyraża się w materialnym wsparciu dziecka z krajów misyjnych. Dzięki tej pomocy, której mogą udzielić osoby prywatne, całe rodziny, szkolne koła Caritas, instytucje i firmy, można zapewnić dzieciom na afrykańskim lądzie możliwość edukacji i utrzymania. W tym samym dniu możemy podjąć duchową adopcję dziecka poczętego, którego życie jest zagrożone.
Drodzy Diecezjanie!
Z moją wdzięcznością, z wdzięcznością Kościoła za Waszą ofiarność i stałą gotowość do dawania jałmużny, łącze wytrwałą modlitwę, aby w czasie Wielkiego Postu Bóg obdarzał Was obfitością swej łaski i darów naturalnych, których udzielił nam przez Jezusa Chrystusa (por. Rz 5,15).
Na owocne przeżycie czasu Wielkiego Postu i pełnienie dzieł chrześcijańskiego miłosierdzia udzielam Wam pasterskiego błogosławieństwa; W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego.
† Wiktor Skworc
BISKUP TARNOWSKI
|
